روکش دندان چیست؟
روکش یا به عبارت دیگر پروتز دندان ثابت، که به انگلیسی dental crown نامیده می شود، یک کلاهک فلزی یا سرامیکی و یا ترکیبی از هر دوی آنهاست که بر روی دندانهای با تخریب گسترده گذاشته میشود، تا علاوه بر حفاظت از آنها در برابر شکستن، عملکرد و زیبایی دندان نیز مجددا به آن باز گردانده شود.
روکشهای ترکیب سرامیک و فلز به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده می شود
انواع روکش دندان کدام است؟
• روکشهای تمام فلزی ( all metal):
روکشهای تمام فلزی همانطور که از نام آن بر می آید تمام بخش پوشش دهنده دندان از فلز ساخته شده که بسته به نوع فلزات موجود در آلیاژ آن می تواند فلز سفید یا زرد باشد.
مزایا روکشهای تمام فلزی
– بهترین روکش دندان است.
– چرا که تراش دندان بسیار کمتر است، باعث سایش دندانهای مقابل نمی شود،
– ماندگاری بسیار بالایی دارد چون کاملا فیت دندان می شود.
معایب روکشهای تمام فلزی
تنها عیب آن ظاهر نازیبای آن است.
جنس روکشهای تمام فلز روکش های تمام فلزهیچ وقت یک فلز به صورت خالص نمی تواند جهت روکش استفاده شود، همیشه آلیاژهای فلزی هستند که برای روکشهای دندانی مورد استفاده قرار می گیرند. شامل :
آلیاژهای قیمتی ( precious): آنچه که در انواع روکش دندان به عنوان گلد استاندارد محسوب می شود همین نوع روکش است. ۶۰℅ این آلیاژها شامل فلزات قیمتی ( طلا، پلاتینیوم، وگاهی پالادیوم ) است که بالغ بر ۴۰℅ آن طلاست. این همان چیزیست که در اصطلاح عموم جامعه «دندان طلا» نامیده می شود.
آلیاژهای نیمه قیمتی (semi precious) : که بیش از ۲۵℅ از فلزات قیمتی تشکیل شده است.
آلیاژهای معمولی (non precious) : کمتر از ۲۵℅ فلزات قیمتی را شامل می شود. و بقیه آن شامل نیکل،کروم و…
• روکش سرامیکی دندان (all ceramic):
نحوه گذاشتن روکش دندان
روکشهای تمام سرامیک همانطور که از نام آن بر می آید به طور کامل از نوعی چینی مانند پرسلن ساخته شده است.
مزایا روکش سرامیکی دندان
* این روکشها در مقایسه با روکشهای pfm که روتین مطبهای دندانپزشکی است بسیار طبیعی تر به نظر می رسد چرا که فلزی در زیر آن به کار نرفته است.
* لبه فلزی ناشی از روکشهای pfm معمول وجود ندارد.
* اگر کسی به آلیاژهای موجود در فلز آلرژی داشته باشد، می تواند این روکشها را مد نظر داشته باشد.
معایب روکش سرامیکی دندان
ساختار این انواع روکش بسیار ضعیف است. بنابراین فقط در دندانهای قدامی که زیبایی مد نظر است مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع روکشهای سرامیکی ( تمام سرامیک )
-پرسلن جاکت کراون: که بیش از صد سال پیش با عنوان روکش تمام سرامیک ابداع شد و بسیار ضعیف است و به همین دلیل امروزه زیاد مورد استفاده نیست.
-پرسلنهای مدرن : که ادعا دارند با همان زیبایی جاکت کراون استحکام بالاتری دارند.
-روکش زیرکونیا : که به تفصیل درباره آن توضیح خواهم داد روکشهای pfm ترکیب سرامیک و فلز ( چینی باند شده به فلز ) روکشهای ترکیب سرامیک و فلزآنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده می شود همین نوع روکش است.
روکش کردن دندان زمانی دندان شما نیاز به روکش دارد که تاج دندان به شدت آسیب دیده باشد
روکشهای pfm ترکیب سرامیک و فلز ( چینی باند شده به فلز )
روکشهای ترکیب سرامیک و فلز آنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده می شود همین نوع روکش است. در واقع بخش فلزی دور تا دور دندان را پوشش میدهد و به عنوان بخش هسته ای استحکام روکش را سبب می شود و پرسلن یا چینی روی آن ،زیبایی روکش را منجر می شود. در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام.
مزایا روکشهایpfm
ο استحکام بالا تر در مقایسه با روکش سرامیکی دندان،
ο فیتنس خوب فلز با دندان (عمر این روکشها از تمام فلزها کمتر و از تمام سرامیکها بیشتر است.)
معایب روکشهای pfm
◊ سایش دندان مقابل در مواردی که گلیز روکش از بین رفته است.
◊ احتمال ترک یا پریدگی چینی روکش.(اگر کم باشد ترمیم با کامپوزیت و اگر زیاد باشد تعویض روکش مدنظر قرار می گیرد. )
◊ بعضی موارد فلز لبه روکش دیده می شود، به ویژه بعد از تحلیل لثه که این اتفاق مهمی است به ویژه در دندانهای قدامی.
◊ ضخامت بالاتری از دندان تراش می خورد.
مورد دیگر استفاده از روکش بد رنگی های دندانی است
چه زمانی نیاز به روکش کردن دندان هست ؟
روکش کردن دندان زمانی دندان شما نیاز به روکش دارد که تاج دندان، به شدت آسیب دیده و با ترمیمهای معمول قابل پر شدن نیست، یکی از مواردی که این موضوع را باعث می شود، بعد از درمان ریشه (عصب کشی) است.